بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين
Muhaddis İmam Affân b. Muslim (vefat tarihi: hicrî 220) anlatıyor: “İshak b. İbrahim et-Tâhirî beni çağırdı ve bana halife Me’mûn’un yazdığı mektubu okudu. Mektupta şunlar yazılıydı: “Affân’ı imtihan et; onu, Kur’ân’ın mahluk olduğunu söylemeye çağır (ki Affân bu konuda imtihana tabi tutulan ilk kişidir.) Şayet bunu derse O’nu hali üzere bırak. Ama kabul etmezse maaşını kes.” -Me’mûn Affân’a her ay 500 dirhem maaş veriyordu.- Mektubu bana okudu ve dedi ki: “Ne diyorsun?” O’na İhlas suresini okudum ve: “Şimdi bu mahluk mu?!” dedim. Şöyle dedi: “Ya Şeyh! Müminlerin emiri Kur’ân mahluktur demeyi kabul etmezsen senden maaşın kesileceğini söyledi.” Ben de O’na şu ayeti okudum:
وَفِي السَّمَاءِ رِزْقُكُمْ وَمَا تُوعَدُونَ
“Semada rızkınız ve size va’dedilen şeyler (hayır, şer, sevap, ceza v.s.) vardır (hepsi yazılıdır, takdir edilmiştir.)” (Zâriyât Sûresi 22. Ayet Meali)
Bunun üzerine sustu ve ben de çıkıp gittim.” (Siyeru A’lâmi’n-Nubelâ; Zehebî, Affân b. Muslim’in hal tercümesi bölümünde.)
Ve İmam Affân haktan taviz vermediği için maaşını kesmişler. Zehebî’nin devamında naklettiği rivayete göre; İmam evine dönünce hanımları ve evinde bulunan kimseler O’nu bu yaptığından ötürü azarlamışlar. Ve bir süre sonra birisi kapıyı çalmış. Bakmış ki bir adam, içerisinde 1.000 dirhem bulunan bir kese getirmiş. Adam şöyle demiş: “Ey Ebu Osman! Allah dini sabit kıldığı gibi seni de sabit kıldı. Bu para her ay sana verilecektir.”
وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ
“Kim (emirlerini yerine getirip nehyettiklerinden kaçınarak) Allah’tan sakınırsa onun için bir çıkış yolu kılar ve onu beklemediği bir yerden rızıklandırır. Kim Allah’a tevekkül ederse O ona yeter.” (Talâk 2-3)
Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-âlemîn.
